โภชนาการของหนอนเยื่อไผ่

เมื่อพูดถึงแมลงที่ใช้เป็นอาหารของคนเรา  ก็นับว่ามีหลายชนิดทั้งแมลงที่เป็นตัวอ่อนและตัวแก่เต็มวัย  และประชาชนในแต่ละภาครับประทานแมลงเป็นอาหารแตกต่างกันไป  แมลงเหล่านี้เช่นจิ้งหรีด  จิ้งโกร่ง  แมลงกินูน  แมลงกุดจี่  แมลงกระชอน  ด้วงสาคู  ด้วงมะพร้าว  ดักแด้ของผีเสื้อไหม  เป็นต้น

               มีตัวอ่อนของแมลงอีกชนิดหนึ่งที่เป็นที่นิยมของประชาชนบางภาค  โดยเฉพาะทางภาคเหนือ   ซึ่งเรียกว่า หนอนเนื่อไผ่     ซึ่งเป็นตัวอ่อนหรือหนอนของผีเสื้อกลางคืน  มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า    ออมฟิซา   ฟูซิเดนทาลิส    ( Omphisa  fusidentslis ) บางครั้งมักจะเรียกกันว่า หนอนรถด่วน    เหตุที่เรียกกันว่าหนอนรถด่วนก็เพราะว่ามีรูปร่างคล้ายกับตู้รถไฟต่อ ๆ กัน คนพื้นเมืองทางเหนือ  ชาวเขาเผ่าอีก้อ  เรียกว่า คลีเคล๊ะ  ชาวกะเหรี่ยงเรียกว่า ลาโป้ว แต่อย่างไรก็ตามไม่ว่าจะเรียกแตกต่างกันอย่างไร  ก็คือ  หนอนเยื่อไผ่ นั่นเอง  เนื่องจากหนอนชนิดนี้เจริญเติบโตอยู่ในปล้องไม้ไผ่  กินเยื่อไผ่เป็นอาหารจึงเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าหนอนเยื่อไผ่ หรือ  หนอนไม้ไผ่     จัดว่าเป็นหนอนที่สะอาดมาก   เนื่องจากช่วงที่เป็นตัวหนอน  จะกินเยื่อไผ่อยู่ในปล้องไม้ไผ่ตลอดเวลา

ผีเสื้อตัวเมียเมื่อได้รับการผสมพันธุ์แล้ว  ก็จะวางไข่ที่หน่อไผ่ซึ่งเป็นหน่ออ่อน มีอายุประมาณ  10 – 15  วัน  โดยผีเสื้อเพศเมียตัวหนึ่งๆ จะวางไข่ได้ประมาณ  250 – 300  ฟอง  ในช่วงฤดูฝน โดยวางไข่เป็นกลุ่มๆ  ไข่มีสีขาวขุ่น  ในช่วงเดือน  กรกฎาคมถึงสิงหาคม  ก็จะฟักออกเป็นตัวอ่อนหรือตัวหนอน  ภายใน  3 – 6  วัน  ต่อมาตัวอ่อนนี้ก็จะเจาะเข้าไปในหน่อไผ่  เกิดเป็นรูเล็กๆ  และตัวอ่อนก็จะเคลื่อนตัวผ่านรูนี้เข้าไปภายในของปล้องไผ่  จากนั้นตัวอ่อนของหนอนก็จะเจริญเติบโตด้วยการกินเยื่อไผ่ระหว่างการเจริญจะมีการลอกคราบ  5  ครั้ง  ซึ่งใช้เวลานานประมาณ  270 – 300  วัน ก่อนเข้าสู่ช่วงดักแด้   ซึ่งช่วงดักแด้ใช้เวลานานประมาณ  40 – 60  วัน และเจริญกลายเป็นผีเสื้อตัวเต็มวัยในช่วงต้นฤดูฝนในปีต่อมา  หนอนชนิดนี้มีวงชีวิตที่ยาวนานประมาณ  1  ปี  

               หนอนไม้ไผ่พบทั้งในไม้ไผ่ต่างชนิดกันคือมีทั้ง ไผ่ซาง  ไผ่หก  ไผ่บง  ไผ่สีสุก  ถึงแม้จะเป็นไผ่ต่างชนิดกัน  แต่ก็เป็นหนอนชนิดเดียวกัน  การที่จะสังเกตว่าต้นไผ่ต้นใดมีหนอนเยื่อไผ่  ภูมิปัญญาชาวบ้านให้ความรู้ว่า  ถ้าพบไผ่ต้นไหนมีขนาดปล้องค่อนข้างสั้น  และมีสีแตกต่างจากต้นอื่น  ก็มีโอกาสเจอหนอนชนิดนี้ได้มาก  แต่ถ้าเพื่อให้แน่ใจยิ่งขึ้น  ให้ลองพิจารณาดูรูเล็ก ๆ ที่โคนของต้นไผ่ประมาณปล้องที่หนึ่งหรือปล้องที่สอง  ซึ่งเป็นรูที่ผีเสื้อจะออกมา  ถ้าหากพบก็แทบจะแน่ใจได้ว่า  ไผ่ต้นนี้มีหนอนรถด่วนอาศัยอยู่ด้วย

เมื่อพิจารณาถึงคุณค่าทางสารอาหารจากหนอนเยื่อไผ่  ซึ่งเฉลี่ยแต่ละตัว   หนัก  0.61 กรัม ปริมาณ คิดเป็น  ร้อยละ โดยน้ำหนัก จะประกอบด้วย

                 โปรตีน                 ร้อยละ   0.18

                 ไขมัน                   ร้อยละ   0.20

มีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อร่างกาย  เมื่อเทียบตามน้ำหนัก  ได้แก่

               ทรีโอนีน              ร้อยละ   1.15    ไอโสลิวซีน            ร้อยละ   0.94

               ซิสตีน                  ร้อยละ   0.28    ลิวซีน                   ร้อยละ   2.05      

               วาลีน                    ร้อยละ   1.60    เฟนิลอะลานีน       ร้อยละ   0.63

               เมธิโอนีน             ร้อยละ   0.66    ไลซีน                   ร้อยละ   1.66

       ปัจจุบันหนอนเยื่อไผ่เป็นที่นิยมรับประทานกันมากขึ้น    มีการส่งไปจำหน่ายตามตลาดใหญ่ ๆ ในจังหวัดต่างๆหลายแห่ง รวมทั้งในกรุงเทพฯโดยใส่กล่องพลาสติกสวยงาม.

 --------------------------------------

เว็บไซต์ข้อมูลอ้างอิง1. http://kanchanapisek.or.th
2. http://www.ranthong.com
3. http://www.moochin.com4 .http://www.foodnetworksolution.com 
5. http://www.okanation.net